Το τέλος της τέχνης

Αν είσαι μουσικός, συγγραφέας ή κάποιος άλλος καλλιτέχνης και θες να μάθεις γιατί το έργο σου δεν θα θεωρηθεί ποτέ μεγάλο στην εποχή μας, αυτό το κείμενο σε ενδιαφέρει.
Το τέλος της Μουσική (Youtube)
Σε μια εποχή όχι και τόσο μακρινή η διαδικασία της παραγωγής μιας μουσικής σύνθεσης δεν ήταν και τόσο εύκολη. Απαιτούσε εξοπλισμό που μόνο ελάχιστα επαγγελματικά studio μπορούσαν να σου παρέχουν και έναντι υψηλού κόστους. Όμως ακόμα και αν είχες καταφέρει να βρεις τα χρήματα να φτιάξεις τα τραγούδια σου, για την κυκλοφορία του δίσκου σου έπρεπε να περάσεις μέσα από την έγκριση μιας δισκογραφικής. Οι περισσότερες όμως δισκογραφικές ήταν τεράστιες οικονομικά βιομηχανίες καθόλου φιλικές ως προς τους νέους καλλιτέχνες.
Αυτό άλλαξε όταν οι προσωπικοί υπολογιστές άρχισαν να μπαίνουν όλο και περισσότερο στη ζωή μας. Το δαπανηρό και δύσκολο στην πρόσβαση επαγγελματικό studio έγινε με την προσθήκη μερικών καρτών και κάποιου άλλου εξοπλισμού πρόσθετο κομμάτι κάθε υπολογιστή. Μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα εκατομμύρια φιλόδοξοι καλλιτέχνες μπορούσαν να έχουν στο σπίτι τους όλα τα εργαλεία για την παραγωγή μουσικών συνθέσεων.
Όμως ακόμα και η διαδικασία παραγωγής δίσκου σταμάτησε να απαιτεί την αξιολόγηση του μουσικού έργου από ειδικούς μιας και ο καθένας απέκτησε τη δυνατότητα να ανεβάζει τις συνθέσεις του στο Youtube και αυτές να γίνονται αυτόματα διαθέσιμες σε όλους.
Η συνέχεια υπήρξε καταιγιστική. Εκατομμύρια καλλιτέχνες άρχισαν να παράγουν μουσική και να την κάνουν προσβάσιμη σε όλους. Ο δίσκος και η μουσική σύνθεση αντικαταστάθηκαν από μεμονωμένα τραγούδια καλλιτεχνών τα οποία εναλλάσσονταν σε διάφορες playlist.
Αλλά για το τέλος της Μουσικής δεν ευθύνεται μόνο ο κατακερματισμός της μουσικής δημιουργίας. Και σήμερα σίγουρα, γεννιούνται μεγάλα μουσικά έργα τέχνης, τα οποία είναι πολύ δύσκολο να εντοπίσουμε ανάμεσα σε εκατομμύρια άλλες κακές και μέτριες συνθέσεις με τις οποίες βομβαρδιζόμαστε καθημερινά.
Όμως ακόμα και αν κάποιο μουσικό αριστούργημα τελικά φθάνει σε εμάς, δεν έχουμε το χρόνο να ακούσουμε ολόκληρο έναν δίσκο.
Βρισκόμαστε συνεχώς σε κίνηση. Η εποχή μας τρέχει με ασύλληπτες ταχύτητες που έχουν παρασύρει και εμάς σε έναν ξέφρενο ρυθμό ζωής, στον οποίο η εξοικονόμηση χρόνο φαντάζει ως αγαθό πολυτελείας.
Υποθέτω ότι αν ο Σταυρός του Νότου, είχε κυκλοφορήσει σήμερα στην καλύτερη περίπτωση θα είχε συρρικνωθεί σε ένα τραγούδι του Καββαδία.
Όμως όσο μεγάλο τραγούδι και να είναι η “Θεσσαλονίκη”, ή το “Μαχαίρι” αυτό που κάνει τον συγκεκριμένο δίσκο έναν τεράστιο μουσικό έργο τέχνης είναι η συνολική σύνθεση, που σε υποχρεώνει να ακούσεις ολόκληρο τον δίσκο και με την σειρά που έχει επιλέξει ο δημιουργός του. Αλλά αυτό η εποχή μας δεν το παράγει πια.
Το τέλος της λογοτεχνίας (Facebook)
Σε μια εποχή όχι και τόσο μακρινή, η διαδικασία παραγωγής ενός βιβλίου δεν ήταν και τόσο απλή διαδικασία. Μπορεί η συγγραφή ενός βιβλίου να απαιτούσε μόνο ένα μολύβι και ένα χαρτί ή μια γραφομηχανή για τους πιο προχωρημένους, όμως ακόμα και όταν τελικά ολοκλήρωνες το βιβλίο σου, απείχες πολύ από το να θεωρηθείς συγγραφέας.
Έπρεπε να βρεις έναν από τους ελάχιστους εκδοτικούς οίκους που υπήρχαν τότε και να υποβάλεις εκεί το βιβλίο σου που περνούσε στη συνέχεια από αξιολόγηση.
Σήμερα δεν χρειάζεται καν να ολοκληρώσεις ένα βιβλίο, μπορείς να γράψεις ένα ποίημα ή ένα διήγημα ή ακόμα και απλά της σκέψης της ημέρας και να τα ανεβάσεις σε ένα μπλογκ ή στη σελίδα σου στο Facebook και ήδη θεωρείσαι συγγραφέας.
Ακριβώς όπως συνέβη στην μουσική, έτσι και στη λογοτεχνία η απλούστευση αυτής της διαδικασίας δημιούργησε εκατομμύρια συγγραφείς που σε καθημερινή βάση ανεβάζουν τα έργα τους στο internet.
Οπότε και το τέλος της λογοτεχνίας ήρθε όπως και με την μουσική. Έχουμε και εδώ τον ίδιο κατακερματισμό, χιλιάδες διηγήματα και ποιήματα στοιβάζονται το ένα δίπλα στο άλλο, και έτσι ο αναγνώστης μέσα σε λίγα λεπτά διαβάζει (όπως ακριβώς και στην playlist του Youtube), κείμενα διάφορων καλλιτεχνών, που ανήκουν σε διαφορετικά ρεύματα και έχουν διαφορετική τεχνοτροπία.
Multitasking μυθιστόρημα ή η παραδοχή μιας ήττας
Το multitasking μυθιστόρημα είναι μια προσπάθεια που έκανα για ένα νέο είδος γραφής πιο κοντά στην εποχή μας.
Στην ουσία του, το multitasking μυθιστόρημα είναι πολλά ανεξάρτητα διηγήματα (κατακερματισμένα έργα) που ενώνονται τελικά σε ένα ολοκληρωμένο μυθιστόρημα.
Φαντάσου πολλά κομμάτια ενός παζλ που το καθένα έχει την δικιά του ολοκληρωμένη απεικόνιση που όταν όμως ενωθούν συνθέτουν και ένα ακόμα ολοκληρωμένο πίνακα. (Τι είναι ακριβώς το multitasking μυθιστόρημα μπορείς να διαβάσεις αργότερα σε παραπομπή που θα βρεις στο τέλος του κειμένου αυτού.)
Για το αν πέτυχε ή όχι, ίσως είναι ακόμα νωρίς να το κρίνω. Όμως ως σήμερα με έχει φέρει αντιμέτωπο με μια παράδοξη ήττα.
Γίνομαι πιο συγκεκριμένος, ενώ τα κείμενά μου διαβάζονται – πάνω από 1.5 εκατομμύρια αναγνώσεις έχει η καινούργια μου σελίδα στο Facebook, πάνω από 1 εκατομμύρια αναγνώσεις είχε η προηγούμενη και πάνω από 300.000 έχει η επίσημη ιστοσελίδα μου – έχουν ακριβώς την ίδια τύχη με τα υπόλοιπα κείμενα που ανεβαίνουν στο internet. Η ανάγνωση έχει αυτή την κατακερματισμένη μορφή που περιέγραψα παραπάνω. Ελάχιστοι είναι οι αναγνώστες που θα ψάξουν κάτι παραπάνω για μένα ή κάποιο από τα βιβλία μου όταν θα έχουν πέσει πάνω σε ένα κείμενό μου στο internet.
Το τέλος του κινηματογράφου ή αλλιώς η εξέλιξη του Tik Tok
Σε μια εποχή όχι και τόσο μακρινή, ίσως μόνο μερικά χρόνια από σήμερα, έχω την πεποίθηση ότι και ο κινηματογράφος θα έχει ένα παρόμοιο με τις υπόλοιπες τέχνες μέλλον. Το κινητό τηλέφωνο θα αρκεί για να γυρίσεις μια ολοκληρωμένη ταινία.
Κάποια εφαρμογή του μέλλοντος θα προσφέρει στο κινητό σου δυνατότητες που τώρα μόνο στα studio του Hollywood υπάρχουν ακόμα. Ακόμα και οι ηθοποιοί που θα χρειάζεσαι μπορεί να είναι όλοι ψηφιακοί.
Η παραγωγή ταινιών θα αυξηθεί θεαματικά και θα έχουμε, ακριβώς όπως συνέβη στην μουσική και στη λογοτεχνία, το τέλος της κινηματογραφικής τέχνης.

– Multi-tasking Μυθιστόρημα ή αλλιώς το μέλλον του Μυθιστορήματος