Μελλοντικά Επαγγέλματα

– Οδηγοί (Ταξί, Λεωφορεία, Φορτηγά κτλ.). Ήδη υπάρχουν αυτοκίνητα με τεχνολογία αυτόνομης οδήγησης. Ο αλγόριθμος που αναλαμβάνει την οδήγηση του οχήματος είναι ήδη πολύ καλύτερος από τον καλύτερο οδηγό του κόσμου. Σε ένα χρονικό ορίζοντα το πολύ 20 χρόνων, είναι μεγάλη η πιθανότητα όλα τα επαγγελματικά οχήματα να οδηγούνται από αλγορίθμους. Και ίσως όχι μόνο τα επαγγελματικά οχήματα, αλλά στο μέλλον να είναι ακόμα και παράνομο να οδηγούν οι άνθρωποι!

Σε ένα χρονικό ορίζοντα 20 χρόνων, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα οι εργάτες να έχουν αντικατασταθεί από ρομπότ, που δεν θα έχουν ανάγκη από διάλειμμα, δεν θα κουράζονται ποτέ και το σπουδαιότερο δεν θα κάνουν λάθη, μιας και θα εκτελούν με ακρίβεια την αποστολή που τους έχει ανατεθεί. Το πιο πιθανό είναι να περάσουμε σε μια φάση υπερπαραγωγής προϊόντων, τα οποία θα έχουν ελάχιστο κόστος σε σχέση με σήμερα. Όλα τα εργοστάσια θα λειτουργούν 24 ώρες αδιάκοπα και με χιλιάδες εργάτες-ρομπότ που δεν θα απεργούν ποτέ.

Ήδη το μεγαλύτερο μέρος των προβλέψεων και αναλύσεων της αγοράς γίνεται από αλγορίθμους. Ακόμα και ο πιο έμπειρος χρηματιστής δεν μπορεί να συναγωνιστεί πια τους αλγορίθμους πρόβλεψης, που έχουν ήδη καταλάβει την αγορά αυτή. Η δαιδαλώδης γραφειοκρατία θα εξαφανισθεί ολοκληρωτικά την ημέρα που έξυπνοι αλγόριθμοι θα καταλάβουν το Δημόσιο τομέα ολοκληρωτικά, έτοιμοι να σε εξυπηρετήσουν 24 ώρες την ημέρα, χωρίς να παραπονιούνται και χωρίς να δυσανασχετούν.

Ήδη εξελιγμένοι αλγόριθμοι αναζήτησης μπορούν μέσα σε μερικά λεπτά να εντοπίσουν περισσότερα νομικά προηγούμενα και νόμους, από ότι ένας δικηγόρος σε όλη του τη ζωή. Επίσης, σύντομα σαρωτές εγκεφάλου θα μπορούν να αποκαλύψουν ψέματα και απάτες μέσα σε μερικά δευτερόλεπτα.

Οι ψηφιακοί δάσκαλοι θα μπορούν να καταγράφουν κάθε απάντηση που έχει δώσει ο μαθητής και τον χρόνο που χρειάστηκε για να την δώσει. Με τον καιρό θα εντοπίζουν τις ιδιαίτερες αδυναμίες του και τα δυνατά του σημεία. Θα είναι σε θέση να του διδάξουν οποιοδήποτε μάθημα, προσαρμόζοντας το στον τρόπο που ταιριάζει καλύτερα στην προσωπικότητά του. Και οι συγκεκριμένοι ψηφιακοί δάσκαλοι δεν θα χάνουν ποτέ την υπομονή τους, δεν θα φωνάζουν και θα είναι διαθέσιμοι όλες τις ώρες και τις ημέρες.

Ο ψηφιακός ιατρός θα γνωρίζει τέλεια ολόκληρο το γονιδίωμα του κάθε ασθενή, αλλά και το ιατρικό του ιστορικό μέρα προς μέρα. Επίσης, το γονιδίωμα και το ιστορικό των γονιών του ασθενή, των αδερφών του, των ξαδέρφων του, μέχρι και των γειτόνων και φίλων του. Ο Ψηφιακός Ιατρός θα έχει άμεση ενημέρωση αν την ίδια μέρα σε κάποιο μέρος του πλανήτη παρατηρήθηκε κάτι ασυνήθιστο ή αν σε κάποια γωνιά του κόσμου έχει ξεσπάσει κάποια επιδημία. Δεν θα είναι ποτέ κουρασμένος, πεινασμένος ή άρρωστος και θα μπορεί να σου διαθέσει όλο τον χρόνο που απαιτείται.

Ακόμα χειρότερο ίσως είναι το μέλλον των Ιατρών που ειδικεύονται στη διάγνωση ασθενειών. Σε πρόσφατο πείραμα, ένας αλγόριθμος διέγνωσε σωστά το 90% των περιπτώσεων καρκίνου του πνεύμονα, ενώ οι άνθρωποι – ιατροί είχαν αντίστοιχο ποσοστό επιτυχίας περίπου κοντά στο 50%.

Και σαν να μην έφθανε αυτό, για τους Φαρμακοποιούς είναι ακόμα χειρότερα τα πράγματα. Το 2011 άνοιξε στο Σαν Φρανσίσκο φαρμακείο επανδρωμένο με ένα μόνο ρομπότ. Όταν φτάνει στο φαρμακείο ένας άνθρωπος, το ρομπότ παίρνει τις συνταγές του πελάτη, καθώς και λεπτομερείς πληροφορίες για άλλα φάρμακα που μπορεί να παίρνει και για πιθανές αλλεργίες του. Το ρομπότ εξασφαλίζει ότι τα νέα φάρμακα δεν θα επιδρούν αρνητικά στα άλλα φάρμακα που ήδη χορηγούνται στον ασθενή και στη συνέχεια του δίνει το κατάλληλο φάρμακο. Στο πρώτο χρόνο λειτουργίας του το ρομποτικό φαρμακείο χορήγησε 2 εκατομμύρια συνταγές, χωρίς ούτε ένα λάθος. Κατά μέσο όρο οι άνθρωποι – φαρμακοποιοί κάνουν λάθος στο 1.7%, που αντιστοιχεί σε 50 εκατομμύρια συνταγές μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής.

Ακόμα και αν πιστεύεις ότι το κείμενο που διάβασες είναι εξωπραγματικό, ακόμα και αν δίνεις μικρές πιθανότητες σε ένα τέτοιο σενάριο, δεν πρέπει να προετοιμαστούμε όσο το δυνατόν καλύτερα; Αλλιώς πολύ φοβάμαι ότι η λύση που θα προκύψει, όσο δεν αναγνωρίζουμε τον κίνδυνο και όσο εθελοτυφλούμε ότι ελέγχουμε την κατάσταση, θα είναι η χειρότερη δυνατή.

Η χώρα μας, αν καταφέρει να αντιληφθεί γρήγορα τις νέες συνθήκες που θα διαμορφωθούν στην εργασία η ολοένα και αυξανόμενη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης και των αλγορίθμων, θα έχει ίσως ευκαιρίες που αυτή τη στιγμή ούτε να τις φανταστούμε δεν μπορούμε!

Αν στο άμεσο μέλλον τα περισσότερα σημερινά επαγγέλματα δεν θα τα ασκούν άνθρωποι, αλλά αλγόριθμοι, θα υπάρξουν ανάγκες για νέα επαγγέλματα. Ποιά θα είναι αυτά; Πώς μπορούμε να προετοιμαστούμε καλύτερα για το νέο μέλλον; Για να προβλέψουμε οποιοδήποτε μελλοντικό επάγγελμα, θα πρέπει να βασιστούμε σε έναν και μόνο συλλογισμό: Σε τι θα είμαστε ικανότεροι από τους αλγορίθμους;

Ο Ίλον Μασκ, σε ένα video που είδα πρόσφατα, κάνει λόγο για μια ανθρωπότητα που θα βγει σε σύνταξη και μιλά για την ανάγκη καθιέρωσης μηνιαίου επιδόματος! Πριν φτάσουμε εκεί, μήπως υπάρχουν ακόμα περιθώρια να κάνουμε άλλες επιλογές;

Το παραπάνω κείμενο δεν έχει σαν στόχο να δημιουργήσει επιπλέον άγχος σε παιδιά και γονείς. Όμως επειδή ακριβώς πρόκειται κυρίως για το μέλλον των παιδιών μας, ας μην παίξουμε με αυτό.

Φοβάμαι ότι πολύ σύντομα η εκπαίδευση που λαμβάνουν τα παιδιά μας από τα σχολεία και από τα πανεπιστήμια θα είναι ήδη εντελώς παρωχημένη. Στα σχολεία πρέπει να αλλάξει το μάθημα του Επαγγελματικού Προσανατολισμού και να στραφούν κυρίως στα επαγγέλματα που θα γεννηθούν στο άμεσο μέλλον.

Προτείνω πολύ άμεσα να λειτουργήσει Υπουργείο Μελλοντικής Εργασίας και Εκπαίδευσης (Ο τίτλος είναι δικός μου, μπορεί να ονομάζεται και διαφορετικά, δεν παίζει κανένα ρόλο!). Ένα υπουργείο που θα έχει αποκλειστικά σαν αντικείμενο το πως η χώρα μας θα εκμεταλλευτεί τις νέες ευκαιρίες που θα παρουσιαστούν σύντομα στη νέα εποχή.

Ένα τέτοιο υπουργείο μπορεί να διοργανώνει συνέδρια σε τακτικά χρονικά διαστήματα, με τη συμμετοχή των κορυφαίων επιστημόνων για τη χάραξη μιας πολιτικής στην εκπαίδευση και στη συνέχεια στην εργασία, για να μην μείνουμε απλοί θεατές στο νέο κόσμο που έρχεται.

Ακόμα δεν έχει χαθεί τίποτε, υπάρχει χρόνος, αλλά θα πρέπει να ξεκινήσουμε άμεσα!

Ένα πολύ δημοφιλές πιθανό σενάριο, αν αφήσουμε τα πράγματα να εξελιχθούν χωρίς να αντιδράσουμε, ισχυρίζεται ότι ο Homo Sapiens θα ασχολείται όλο και λιγότερο με το μέλλον του, απορροφημένος στο netflix, στα video games και στις σελίδες κοινωνικής δικτύωσης.

Παράλληλα κάποιοι λίγοι ισχυροί και πλούσιοι (τουλάχιστον η συντριπτική πλειοψηφία από αυτούς θα είναι έτσι) θα εξελιχθούν σε κάποιο νέο είδος ανθρώπου, που ήδη έχει όνομα στις επιστημονικές κοινότητες και το ονομάζουν Homo Deus (Άνθρωπος – Θεός).

Ο Homo Deus στην καλύτερη περίπτωση θα φερθεί στον πρόγονο των Homo Sapiens (εμάς δηλαδή), όπως φερόμαστε εμείς στα ζώα, στη χειρότερη περίπτωση μπορεί και να αποφασίσει ότι είναι περιττός στον πλανήτη.

Πολλοί επιστήμονες μιλάνε ήδη ανοιχτά ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη είναι ο Νούμερο Ένα κίνδυνος για την ανθρωπότητα. Θα τους ακούσουμε πριν να είναι αργά;

Όλοι γνωρίζουμε πολύ καλά ότι ο βαθμός αξιοπιστίας ενός κειμένου είναι ανάλογος της αποδοχής του. Αν με κάποιο τρόπο συμμερίζεσαι τις ανησυχίες που διατύπωσα, άφησε ένα σχόλιο ή κάνε μια κοινοποίηση.