The Monkey Painter

“…Η ζωγραφική είναι πολύ εύκολη όταν δεν ξέρεις να ζωγραφίζεις και πολύ δύσκολη όταν ξέρεις….” – Edgar Degas
Στο συγκεκριμένο κείμενο εξετάζουμε τη σχέση των πιθήκων με τη ζωγραφική. Από το θεώρημα των απείρων πιθήκων ως τον πίθηκο που ζωγράφισε 400 πίνακες, κερδίζοντας κοινό και κριτικούς!
Σύμφωνα με το θεώρημα των απείρων πιθήκων, ένας πίθηκος που χτυπάει πλήκτρα στην τύχη σε μία γραφομηχανή για ένα άπειρο χρονικό διάστημα, θα παράξει σχεδόν βέβαια ένα δεδομένο κείμενο όπως, για παράδειγμα, τα άπαντα του Ουίλιαμ Σαίξπηρ.
Κάτι ανάλογο, ότι μπορεί δηλαδή να παράξει έργα τέχνης κάποιος δικός του πίθηκος, πρέπει να σκέφτηκε γύρω στο 1964 και ο Σουηδός δημοσιογράφος Άκε Άξελσον, που στη συνέχεια του “ανέθεσε” να ζωγραφίσει ορισμένα έργα “αφηρημένης τέχνης”.
Οι τέσσερις καλύτεροι πίνακες κατέληξαν σε έκθεση στην πόλη Γκέτεμποργκ ως υποτιθέμενο έργο του πρωτοεμφανιζόμενου Γάλλου καλλιτέχνη Πιερ Μπρασάου.
Οι κριτικοί ενθουσιάστηκαν με τα έργα, ενώ ένα από αυτά πουλήθηκε για 90 δολάρια!
Ο κριτικός τέχνης, Ρολφ Άντεμπεργκ, έγραψε για τον Μπρασάου:
“…Ζωγραφίζει με δυνατές πινελιές, αλλά και με ξεκάθαρο σκοπό. Οι πινελιές του κινούνται με πάθος, αλλά και έλεγχο. Ο Πιερ είναι ένας καλλιτέχνης που ζωγραφίζει με την κομψότητα μιας μπαλαρίνας…”
Μόνο ένας κριτικός τόλμησε να γράψει κάτι αρνητικό. Πιο συγκεκριμένα θα αναφέρει:
“…Ακόμα και ένας πίθηκος θα μπορούσε να το κάνει αυτό…”.
Ο μόνος που όντως είχε επαληθευτεί…
Ένας άλλος πίθηκος, ο Κόνγκο, είχε ακόμα μεγαλύτερη εμπορική επιτυχία!
Ο Κόνγκο, που γεννήθηκε το 1954, ζωγράφισε μέχρι τον θάνατό του, το 1964, περισσότερους από 400 πίνακες. Ο αστικός μύθος αναφέρει ότι ακόμα και ο Πικάσο ήταν θαυμαστής του και είχε αγοράσει αρκετούς πίνακές του! Πιο πρόσφατα το 2009 τρεις πίνακες του Κόνγκο πουλήθηκαν για 25.000 δολάρια.
Λίγα χρόνια πιο πριν, το 2005 η διευθύντρια του Κρατικού Μουσείου Τέχνης του Moritzburg της Γερμανίας, Kajta Schneider, μπέρδεψε την καλλιτεχνική δημιουργία του χιμπαντζή Banghi και την ¨αναγνώρισε” ως έργο του βραβευμένου με Γκούγκενχαϊμ καλλιτέχνη Ernst Wilhelm Nay!
Τέλος το 2011, ο Pockets Warhol, ένας χιμπαντζής που ζει σε ζωολογικό κήπο του Τορόντο, πραγματοποίησε ατομική έκθεση, στην οποία παρουσίασε 40 έργα του, τα οποία και ξεπούλησε, πιάνοντας ως και 300 δολάρια για έναν του πίνακα.
Η καλή “σχέση” των πιθήκων με την ζωγραφική έχει παρουσιαστεί παραστατικά από τον Alexandre-Gabriel Decamps σε αρκετούς πίνακές του.
Σε έναν εξαιρετικό πίνακα ζωγραφικής, που δημιούργησε ο Γάλλος ζωγράφος το 1833, και έχει τον χαρακτηριστικό τίτλο “The Monkey Painter”, απεικονίζεται ένας μάλλον σκεπτικός χιμπαντζής να ολοκληρώνει έναν πίνακα ζωγραφικής, ενώ στο βάθος μια γυναίκα μάλλον επιδίδεται σε δουλειές. Ο συγκεκριμένος πίνακας φιλοξενείται στο Μουσείο του Λούβρου.
Σε έναν άλλο πίνακα του Decamps, που δημιουργήθηκε μερικά χρόνια μετά, το 1837 και ονομάστηκε “Οι γνώστες”, 4 χιμπαντζήδες με εμφανώς κριτική διάθεση στέκονται μπροστά από έναν πίνακα ζωγραφικής…
Θα κλείσω με μια μικρή επισήμανση:
Είτε η ζωή αντιγράφει την τέχνη, είτε το αντίθετο, το αποτέλεσμα είναι τουλάχιστον ενδιαφέρον και στις δυο περιπτώσεις! Εξάλλου καλύτερα να αποτύχεις πρωτοτυπώντας, παρά να πετύχεις μιμούμενος….
Πηγές: todayifoundout.com, wikipedia.org, mixanitouxronou.gr, britannica.com
———————————————————————
The Monkey Painter – Alexandre-Gabriel Decamps
Pockets Warhol
———————————————————————