Gala Dalí, η γυναίκα που έχτισε τον “μύθο” του Dalí, αλλά κατέστρεψε τον καλλιτέχνη;
“…Αγαπώ την Gala περισσότερο από τη μητέρα μου, περισσότερο από τον πατέρα μου, περισσότερο από τον Picasso και ακόμη περισσότερο από το χρήμα. Σε εκείνη οφείλω πάνω από όλα την πεποίθηση ότι δεν είμαι τόσο μέτριος όσο νόμιζα…” (Salvador Dalí)
Την έλεγαν Elena Ivanovna Diakonova, γεννήθηκε το 1894 στη Ρωσία, έγινε γνωστή όμως ως Gala.
Κάποιοι από τους χαρακτηρισμούς που της αποδίδονται είναι ότι υπήρξε αφάνταστα ξιπασμένη, εγωπαθής, εξαιρετικά σκληρή και σπάταλη με μια απίστευτη λατρεία για τα χρήματα.
Υπήρξε σύζυγος του Γάλλου ποιητή Paul Éluard, συνδέθηκε ερωτικά με τον Max Ernst, αλλά έγινε διάσημη εξαιτίας της σχέσης της με τον Dalí.
Φαίνεται ότι ο Éluard δεν κατάφερε ποτέ να ικανοποιήσει τις σεξουαλικές επιθυμίες της, αφού λέγεται ότι σχεδόν από την αρχή της σχέσης της εκείνη αναζητούσε διαρκώς νεαρούς άνδρες.
Και η αλήθεια είναι ότι μάλλον δεν δυσκολευόταν και να τους βρει, κυρίως χάρη στο ιδιαίτερα θελκτικό σώμα της και στην προκλητική της προσωπικότητα.
Ένας από τους πρώτους εραστές της ήταν ο Γερμανός ντανταϊστής Max Ernst, μαζί με τον οποίο, με την αποδοχή πάντα του Éluard, δημιούργησαν ένα ερωτικό τρίγωνο.
Ακολουθεί η γνωριμία της με τον Salvador Dalí. Αυτός ήταν τότε μόνο εικοσιπέντε χρόνων και, όπως ο ίδιος έχει αναφέρει, πριν την συναντήσει δεν είχε κάνει ακόμη έρωτα με γυναίκα.
Η Gala στο πρώτο ραντεβού τους (1929), σε μια βόλτα στα βράχια, του ζήτησε να τη σπρώξει στον γκρεμό, θέλοντας έτσι να ενεργοποιήσει το ενδιαφέρον του.
Εκείνος αρνήθηκε, όμως την ίδια στιγμή την ερωτεύτηκε και έγινε όλη του η ζωή!
Άρχισε να την λατρεύει σαν θεότητα, της έδωσε δεκάδες λατρευτικά υποκοριστικά και φυσικά τη ζωγράφισε.
Ο σκηνοθέτης Luis Buñuel, που υπήρξε μάρτυρας της πρώτης τους συνάντησης, στα απομνημονεύματά του αναφέρει:
“…Μέσα σε μια νύχτα ο Dalí άλλαξε τόσο που δεν τον αναγνώριζες. Το μόνο που έκανε ήταν να μιλάει για τη Gala, επαναλαμβάνοντας καθετί που είχε πει εκείνη. Μια πλήρης μεταβολή…”.
Το μόνο εμπόδιο στον δρόμο της για την καρδιά του Dalí φαίνεται ότι μπορεί να στάθηκε ο Federico García Lorca!
Λέγεται ότι ο Lorca ήταν ο μεγάλος έρωτας του Dalí και μέχρι τότε ασκούσε σημαντική επιρροή πάνω του.
Όμως η Gala ήταν τελικά αυτή που μάγεψε τον Dalí και τον έκανε να ξεχάσει τον ποιητή.
Ο ίδιος ο Dalí δεν παραδέχτηκε ποτέ ότι είχε ερωτική σχέση με τον Lorca:
“…Ο Lorca ήταν ομοφυλόφιλος, όπως όλοι ξέρουν, και τρελά ερωτευμένος μαζί μου. Προσπάθησε να με «αποπλανήσει» δύο φορές. Εγώ εκνευρίστηκα πάρα πολύ, γιατί δεν ήμουν ομοφυλόφιλος και δεν με ενδιέφερε…”.
Ο τρελός έρωτας του Dalí για την Gala θα προκαλέσει και προστριβές με την οικογένειά του, που τελικά θα τον αποκληρώσει. Την εποχή εκείνη στην Ισπανία το να βγαίνει κανείς με μια Γαλλίδα θεωρούνταν το ίδιο με το να συναναστρέφεσαι μια πόρνη.
Η δε συγκεκριμένη Γαλλίδα, για να κάνει τα πράγματα ακόμη χειρότερα, ήταν παντρεμένη και με μια φήμη να την συνοδεύει ως φιλήδονη και ξεδιάντροπη!
Ο Dalí αδιαφορεί για την οικογένειά του και συνεχίζει να ζει τον έρωτά του!
Η Gala θα αποτελέσει και τον βασικό καταλύτη για την άνοδο του τότε νεαρού ζωγράφου!
Ήταν οργανωτική, πειθαρχημένη και πολύ αυστηρή με τον Dalí και τους φίλους του.
Χωρίς την Gala, σχεδόν κανείς δεν θα μπορούσε να συνεννοηθεί με τον εκκεντρικό καλλιτέχνη.
Ο γάμος τους έγινε το 1934.
Εκείνη ασκεί όλο και μεγαλύτερη επίδραση πάνω του και τελικά σε αυτήν οφείλεται η μεταμόρφωση του Dalí σε έναν καλλιτέχνη υπερβολής και μεγαλομανίας (ακριβώς όπως και η ίδια!).
Ο Dalí αποποιήθηκε ακόμη και τη φιλελεύθερη ιδεολογία του και έγινε ένας φανατικός οπαδός του ολοκληρωτισμού. Θα κάνει δηλώσεις υπέρ του Hitler και του Ναζισμού και θα ζωγραφίσει και ένα πορτραίτο της κόρης του Ισπανού δικτάτορα Franco.
Ο André Breton σχεδόν θα αναγκαστεί να αποκηρύξει τον Dalí από την ομάδα των σουρεαλιστών!
Ο Dalí δηλώνει πως ο ίδιος είναι όλος ο υπερρεαλισμός!
“…Η μόνη διαφορά μου με τους Σουρεαλιστές είναι ότι εγώ είμαι Σουρεαλιστής…”
Στη συνέχεια ο Breton επινοεί τον περίφημο αναγραμματισμό του ονόματος του Dalí “Avida Dollars” (άπληστος για δολάρια), ασκώντας κριτική στον καλλιτέχνη, με συνέπεια η φήμη του να δεχτεί ισχυρό χτύπημα.
Σχετικά Κείμενα
Φαίνεται όμως ότι και στην “εμπορευματοποίηση” του Dalí, η Gala έπαιξε σημαντικό ρόλο.
Η ίδια δήλωνε:
“…Κάθε πρωί μετά το πρόγευμα, µου αρέσει να ξεκινάω τη μέρα µου κερδίζοντας 20.000 δολάρια..”.
Με το θέμα της μονογαμίας το ζευγάρι ήταν μάλλον χαλαρό.
Λέγεται ότι η σεξουαλική τους ζωή ήταν πιο εξωφρενική κι απ’ τους πίνακες του καλλιτέχνη!
Ο αστικός μύθος αναφέρει ότι διοργάνωναν όργια στο σπίτι τους κάθε σαββατοκύριακο.
Φημολογείται ότι ο Dalí προτιμούσε να παρακολουθεί, παρά να συμμετέχει στη σεξουαλική συνεύρεση, ενώ η Gala ικανοποιούσε τις φαντασιώσεις της.
Η Gala παράλληλα, σε τακτά χρονικά διαστήματα, πρόσθετε στη «συλλογή» της μια σειρά από διάσημους και μη εραστές, τους οποίους δεχόταν εν γνώσει του και ο Dalí!
Συνέχισε, επίσης, να είναι απίστευτα σπάταλη. Όταν τα έξοδα της Gala ξεπέρασαν κάθε όριο, ο Dalí διόρισε διαχειριστές της μεγάλης περιουσίας του.
Μάλιστα, λέγεται ότι ο Dalí ασχολήθηκε μέχρι και με απαξιωτικά για το καλλιτεχνικό του εύρος έργα, προκειμένου να ικανοποιεί κάθε επιθυμία της συζύγου του.
Έφτασε ακόμα και στο σημείο να υπογράφει λευκά χαρτιά, πάνω στα οποία άλλοι φιλοτεχνούσαν θέματα λέγοντας ότι ήταν αυθεντικά έργα του διάσημου ζωγράφου.
Το κύρος του δέχεται αλλεπάλληλα χτυπήματα, ο Dalí άρχισε να πέφτει σε βαθιά κατάθλιψη και η Gala ξεκίνησε να του δίνει μεγάλες ποσότητες υπνωτικών και αμφεταμινών.
Κάποιοι λένε πως η Gala προσπαθούσε να τον δηλητηριάσει, άλλοι πως πήραν και οι δύο τα φάρμακα με τη θέλησή τους.
Το 1969 της αγόρασε το “Κάστρο του Πούμπολ” στην Ισπανία. Από τότε η Gala έμενε μόνη της και ο Dalí την επισκεπτόταν μόνο μετά από δική της γραπτή πρόσκληση.
Είχε δηλώσει πως θα έτρωγε την Gala αν πέθαινε πρώτη…δεν το έκανε…
Η Gala πέθανε τον Ιούνιο του 1982 και η ταφή έγινε, όπως είχε ζητήσει η ίδια, στην κρύπτη του πύργου της φορώντας ένα κόκκινο φόρεμα του Dior.
Ο θάνατός της τον κλόνισε σε τεράστιο βαθμό. Κάνει απόπειρα αυτοκτονίας και στη συνέχεια κλείνεται στον πύργο του, αρνούμενος για μέρες να φάει ή να δει κάποιον.
Μερικά χρόνια μετά, τον Ιανουάριο του 1989, θα πεθάνει και ο Dalí.
Τα τελευταία του λόγια ήταν: «Πού είναι το ρολόι μου»;
Προς έκπληξη όλων, η τελευταία του επιθυμία ήταν να ταφεί στο Θεατρικό Μουσείο, που ο ίδιος είχε ιδρύσει και όχι δίπλα στη Gala!
Ο Ian Gibson, ένας από τους βιογράφους του που έγραψε το βιβλίο «Η επαίσχυντη ζωή του Salvador Dalí», αναφέρει:
“…Χωρίς την Gala η ζωή του Salvador Dalí θα ήταν σίγουρα μια άλλη και ίσως ωραιότερη ιστορία…”.
Σε κάποιο άλλο κείμενό μου, είχα προσπαθήσει να δώσω έναν ορισμό του έρωτα:
“… Ερωτευμένος είσαι όταν κάνεις πράγματα τα οποία θεωρούσες αδιανόητα πιο πριν, χωρίς καν να αγκομαχάς…”.
Ακόμα λοιπόν και αν ξεπούλησε την τέχνη του για να αποκτήσει χρήματα, ακόμα και αν πούλησε φίλους και εραστές, ακόμα και αν ξεπούλησε την ιδεολογία του και προσέγγισε φασιστικές αντιλήψεις, έχει μια πολύ καλή δικαιολογία, που σίγουρα έλεγε και στον εαυτό του:
Πριν το κατακρίνεις, λοιπόν, τόσο εύκολα, σκέψου και αυτό:
“…Ο Dalí υπήρξε ερωτευμένος…”
Αν σου έχει συμβεί και θυμάσαι πως είναι, ίσως και να είσαι λιγότερο αυστηρός…
“…Μη φοβάστε την τελειότητα. Δεν θα την πετύχετε ποτέ…” (Salvador Dalí)
Πηγές: athensvoice.gr, tovima.gr, ekfrasi.net, mixanitouxronou.gr