Ένα όνειρο για τον παράδεισο ή μήπως για μια βιβλιοθήκη;
“… ενώ κοιμόμαστε εδώ, είμαστε ξύπνιοι αλλού, κι έτσι, κάθε άνθρωπος είναι δύο άνθρωποι…” – Χόρχε Λουίς Μπόρχες
Μόλις είχα τελειώσει τα “Άπαντα” του Μπόρχες, ενώ μερικές εβδομάδες πιο πριν είχα διαβάσει την Ιλιάδα και την Οδύσσεια του Ομήρου. Ήταν τόσες οι αναφορές του Μπόρχες στον Οδυσσέα που προσπάθησα να βρω να γράψω κάτι που θα τους συσχέτιζε. Δεν έμεινα ικανοποιημένος από καμία ιδέα που είχα και έτσι το εγκατέλειψα, προσωρινά τουλάχιστον.
Το βράδυ βγήκα για φαγητό και η συζήτηση κάποια στιγμή περιστράφηκε γύρω από τον Έκο. Ένας φίλος ανέφερε ότι ο Έκο χρησιμοποιούσε σαν πηγή έμπνευσης τον Μπόρχες και ότι ακόμα και τον τυφλό βιβλιοθηκάριο στο μυθιστόρημα του “ Το όνομα του Ρόδου” τον είχε ονομάσει Χόρχε ντε Μπούργκος ως έμμεση αναφορά στον Μπόρχες!
Γύρισα σπίτι και προσπάθησα να συσχετίσω τις νέες πληροφορίες που είχα με αυτά που είχα διαβάσει τις προηγούμενες εβδομάδες, αλλά και πάλι δεν κατάφερα να σκεφτώ κάτι που θα άξιζε να γραφτεί.
Έπεσα για ύπνο εξαντλημένος.
Στο όνειρο μου, βρέθηκα μέσα σε ένα τεράστιο αρχαίο Ελληνικό κτήριο, εξάγωνου σχήματος, που στο κέντρο του υπήρχαν μεγάλου μεγέθους κυκλικά ανοίγματα τα οποία χρησίμευαν ως αεραγωγοί.
Ξεκίνησα να τον περπατάω, χωρίς να συναντάω ανθρώπους, έχοντας όμως την ακαθόριστη εντύπωση ότι με παρακολουθούν! Μετά από αρκετή ώρα και αφού συνέχιζα να περπατώ χωρίς να μπορώ να βρω κάποια έξοδο, μου φάνηκε ότι διέκρινα ένα ίσκιο πίσω μου να με ακολουθεί. Σταμάτησα έντρομος και γυρνώντας πίσω απευθύνθηκα στον άγνωστο:
– Ποιος είναι; Έλα έξω σε είδα!
– Ο Μελησιγένης είμαι, αποκρίθηκε ο άγνωστος και μια σιλουέτα αναδύθηκε από τα σκοτάδια.
– Μπορείς να με βοηθήσεις να βγω;
– Από που;
– Από το κτήριο! Περπατάω ώρες και μοιάζει άπειρο!
– Από το κτήριο θα βγεις όταν θα είσαι έτοιμος! Που θες να επιστρέψεις;
Ήμουν έτοιμος να απαντήσω σπίτι μου, όταν πρόσεξα τον ξένο λίγο καλύτερα και διαπίστωσα ότι ήταν ντυμένος όπως οι αρχαίοι Έλληνες, αφού φόραγε ένα φθαρμένο χιτώνιο. Αυτό που μου έκανε ακόμα μεγαλύτερη εντύπωση ήταν ότι ήταν τυφλός. Άρχισα να υποψιάζομαι ότι γνωρίζω αυτόν τον παράξενο συνομιλητή μου!
– Μελησιγένης είπες; Μήπως αργότερα απέκτησες και δεύτερο όνομα; ήταν η σειρά μου να του απευθυνθώ, αγνοώντας εντελώς τον διάλογο που είχαμε ξεκινήσει!
– Φυσικά! Στην ιστορία πέρασα με το όνομα Όμηρος!
– Που βρίσκομαι; Έχω πεθάνει; ρώτησα όλο αγωνία
– Ηρέμησε, απλά ονειρεύεσαι μου απάντησε και ένα χαμόγελο ζωγραφίστηκε στο πρόσωπο του.
– Οπότε και τον διάλογο αυτόν τον φαντάζομαι και το μόνο που έχω να κάνω είναι να ξυπνήσω; τον ρώτησα κάπως δύσπιστα.
– Δεν είναι τόσο απλό, ποτέ δεν είναι!
– Ξέρεις μάλλον σε ονειρεύομαι… γιατί διάβασα πρόσφατα τα βιβλία σου, του αποκρίθηκα με την σειρά μου.
– Πως σου φάνηκαν;
– Ήθελα να σε ρωτήσω, ο Οδυσσέας σου, έκανε σεξ χωρίς να το θέλει; Έχω την εντύπωση ότι προσπαθείς να τον αθωώσεις για τις απιστίες του!
– Εγώ πάλι έχω την εντύπωση ότι με διάβασες όπως ήθελες…αλλά έτσι κάνουν όλοι, δεν αποτελείς εξαίρεση. Για μένα μετρά μόνο ο νόστος της επιστροφής, το ότι ο ήρωας μου επιθυμούσε όσο τίποτε στον κόσμο να γυρίσει στην πατρίδα του και για αυτήν την επιστροφή αρνήθηκε ακόμα και την αθανασία.
– Ναι αυτό είναι αδιαμφισβήτητο.
– Εξάλλου να σου θυμίσω ότι ακόμα και την “Ωραία Ελένη”, την έκρινα από την επιθυμία της να γυρίσει στον άντρα της και να ζήσει στο πλάι του, από την στιγμή που το πεθύμησε πραγματικά, το παρελθόν της διαγράφηκε!
– Αυτό δεν το είχα σκεφτεί! Έχεις δίκιο, δικαιολογείς και συγχωρείς και αυτή την απιστία!
– Γιατί δεν το βλέπω σαν απιστία, για αυτό μπορώ να είμαι γενναιόδωρος. Το παρόν είναι αυτό που μας σφραγίζει αδιάκοπα!
Αφού τέλειωσε την φράση του, είδα αποσβολωμένος την σιλουέτα του να χάνεται μέσα σε κάποιο δωμάτιο του κτηρίου και όσο και να τον έψαξα δεν τον βρήκα πάλι.
Ήθελα να τον ρωτήσω ακόμα για την μετενσάρκωση, αν γνώριζε κάποιον Έλληνα μαθηματικό ή ίσως κάποιον Αργεντινό βιβλιοθηκάριο, αλλά η ευκαιρία είχε χαθεί μάλλον οριστικά!
Συνέχισα να ψάχνω αυτόν τον άπειρο χώρο, μέσα στον οποίο είχα βρεθεί. Μετά από πολλές ώρες περπάτημα και αφού είχα σχεδόν απελπιστεί βρέθηκα εντελώς ξαφνικά μπροστά σε μία πόρτα!
Την άνοιξα και διαπίστωσα ότι οδηγούσε σε μια βιβλιοθήκη. Ο χώρος είχε και εδώ εξαγωνικό σχήμα και έμοιαζε σε διαρρύθμιση με αυτόν από τον οποίο είχα μόλις φύγει.
Εδώ ο κάθε τοίχος είχε πέντε ερμάρια, κάθε ερμάριο χώραγε 32 βιβλία ομοιόμορφου σχήματος, κάθε βιβλίο είχε 410 σελίδες, κάθε σελίδα 40 στίχους, κάθε στίχος γύρω στα 80 μαύρα στοιχεία!
Μου πήρε αρκετή ώρα να συνέλθω, θαυμασμός αλλά και φόβος για αυτό το θαύμα που αντίκριζα, ήταν τα κυριότερα συναισθήματα που διαδέχονταν το ένα το άλλο!
Άρχισα να εξερευνώ το άπειρο αυτό σύμπαν από βιβλία! Η γνώση ολόκληρης της ανθρωπότητας σε ένα μόνο σημείο σκέφτηκα!
Σχετικά Κείμενα
Κάποια στιγμή έφτασα μπροστά από μια επιγραφή που σε Ελληνικά έγραφε: “… Έχεις την δυνατότητα να διαλέξεις μόνο ένα βιβλίο, διάλεξε προσεκτικά ποιο θα ανοίξεις…”
Άρχισα να παρατηρώ τα βιβλία που ήταν πίσω από την επιγραφή. Σχεδόν όλοι οι τίτλοι μου ήταν άγνωστοι και σε γλώσσες που δεν ήξερα! Κάποια στιγμή το μάτι μου έπεσε πάνω στο “Όνομα του Ρόδου” μεταφρασμένο στα Ελληνικά και χωρίς να το σκεφτώ περισσότερο το άνοιξα και ξεκίνησα να το ξεφυλλίζω.
Ενώ δεν είχα ούτε ένα λεπτό που είχα ξεκινήσει να ξεφυλλίζω το βιβλίο, ένιωσα πίσω από την πλάτη μου την παρουσία ενός ανθρώπου. Γύρισα και αντίκρισα ένα τυφλό βιβλιοθηκάριο να με παρατηρεί!
Πιο προετοιμασμένος από πριν, του απευθύνθηκα πρώτος:
– O Χόρχε ντε Μπούργκος;
– Μπορείς να με αποκαλέσεις και έτσι αν θες.
– Γιατί απαντάς και σε άλλα ονόματα;
– Σε όλα!
– Τώρα μιλάω με τον Έκο ή τον Μπόρχες;
– Τι χαζή ερώτηση! Είσαι μέσα στο “Όνομα του Ρόδου”, όχι σε κάποιο βιβλίο του Μπόρχες!
– Έχεις δίκιο, απάντησα ντροπιασμένος.
Αυτό το όνειρο γίνεται όλο και πιο περίεργο σκέφτηκα.
– Ξέρεις πάντα ήθελα να σε ρωτήσω, του είπα και άφησα μια μικρή παύση να αφήσει να εννοηθεί ότι διστάζω…
– Ελεύθερα! Ότι θες!
– Τι γνώμη έχεις για τον Μπράουν;
– Τι έχετε πάθει όλοι, με αυτό το θέμα! Εσύ δεν έγραψες κάπου ότι το βιβλίο του ήταν “…Το εκκρεμές του Φουκώ” for dummies!…” Μ’ άρεσε αυτό, αλλά ακόμα πιο σωστό θα ήταν να έγραφες ότι ο Μπράουν θα μπορούσε να είναι κάποιος ήρωας του βιβλίου μου, γιατί πήρε στα σοβαρά όλα όσα εγώ αποδόμησα στο “Εκκρεμές”!
– Δηλαδή δεν σε πείραξε που σε αντέγραψε;
– Δεν μπορεί κανείς να σε αντιγράψει γιατί ότι γράφουμε έχει ήδη γραφτεί!
– Αυτό μοιάζει με ατάκα του Μπόρχες του απάντησα χαμογελώντας!
Αυτή ήταν και η τελευταία πρόταση που πρόλαβα να του απευθύνω, αφού αμέσως μετά χάθηκε ανάμεσα στα βιβλία και δεν τον βρήκα ξανά.
Ξεφύλλισα λίγο ακόμα το βιβλίο μου και αφού τίποτε άλλο σημαντικό δεν συνέβη, το έβαλα πίσω στη θέση του και ξεκίνησα να περπατώ στη βιβλιοθήκη, σίγουρος ότι έχω ακόμα μια συνάντηση να κάνω πριν φύγω.
Μετά από αρκετή ώρα τον βρήκα να κρατάει στα χέρια του ένα βιβλίο. Μίλησε πρώτος.
– Πάντα φανταζόμουν τον παράδεισο σαν ένα είδος βιβλιοθήκης.
– Ναι, αλλά δεν είναι σκληρό για σένα να είσαι ανάμεσα σε όλα τα βιβλία και να μην μπορείς να διαβάσεις, επειδή είσαι τυφλός;
– Γιατί με ψάχνεις; έκανε σαν να μην άκουσε το σχόλιο μου!
– Ήθελα να σε ρωτήσω αν είναι δόκιμο να γράψω μια περίληψη για σένα; Λες να μπορώ να χωρέσω όλο τον Μπόρχες σε μερικές σελίδες;
– Γράφεις και εσύ; με ρώτησε, χωρίς να φανεί ίχνος δυσαρέσκειας στο πρόσωπο του.
Σκέφτηκα ότι ήταν η ευκαιρία μου να τον εντυπωσιάσω!
– Ξέρεις Χόρχε χρησιμοποιώ μια καινούργιο τεχνική, την έχω ονομάσει multitasking μυθιστόρημα. Μέσα στην ιστορία, η οποία δεν εξελίσσεται σε γραμμικό χρόνο, “παρεμβάλλω” άλλες ιστορίες, προσπαθώντας να δώσω μια multitasking εμπειρία στον αναγνώστη.
– Δηλαδή που διαφέρει από την τεχνική που χρησιμοποιούσε ο Όμηρος;
Έμεινα αποσβολωμένος! Λες να αντιγράφω τον πιο παλιό τρόπο γραψίματος και να τον παρουσιάζω σαν κάτι καινούργιο; Για κάποιο ανεξήγητο λόγο είχα θυμώσει με τον συνομιλητή μου και θέλησα να του ανταποδώσω.
– Ξέρεις αυτή η βιβλιοθήκη που ονειρεύτηκες, που ήταν άπειρη και περιέκλειε όλη την ανθρώπινη γνώση, στην εποχή μας συρρικνώθηκε τόσο ώστε να χωράει σε κάθε προσωπικό υπολογιστή!
– Το γνωρίζω! Έχουμε και εδώ google!
– Ναι αλλά τελικά η γνώση μας είναι αδιάφορη, είναι ένα βάρος που δεν είμαστε σε θέση να σηκώσουμε! Δεν το είχες προβλέψει αυτό, ακόμα και αν η απόκτηση της δεν είναι πια αδύνατη όπως στη βιβλιοθήκη σου…
– Αυτή η καινούργια βιβλιοθήκη περιέχει άπειρα δεδομένα που κάνει την αξιολόγηση για το ποια είναι σημαντικά και ποια όχι, αδύνατη, πάλι στον ίδιο δρόμο γυρίσατε!
– Δεν το είχα σκεφτεί έτσι!
– Θα το σκεφτείς στο μέλλον…Μην ξεχνάς ότι “…Η ζωή είναι ένα όνειρο που βλέπει ο Θεός…” και εσύ είναι ώρα να ξυπνήσεις.
Ξύπνησα ιδρωμένος!
Ακόμα το καλοκαίρι είχε δρόμο μπροστά του και έκανε αφόρητη ζέστη. Προσπάθησα να κοιτάξω την ώρα, δεν έβλεπα καθαρά, όλα τα έβλεπα θολά! Ευτυχώς που στην δική μου περίπτωση αυτό λύνεται με ένα ζευγάρι γυαλιά που θα φορέσω σε λίγο…
————————————————————
Αφιερωμένο στη Μαρούλα, στον Όλιβερ και στη Χριστίνα, μιας και αυτό το κείμενο γεννήθηκε μέσα από τις συζητήσεις μας!
————————————————————
—————————————————–